วันจันทร์ที่ 26 ตุลาคม พ.ศ. 2552

ทำblog นี้ทำไม

เพื่อนๆที่เข้ามาอ่านเรื่องเส้นเลือดขอด คงจะสงสัยว่าผมเขียนเรื่องเส้นเลือดขอดเป็นblog ทำไม
อยากดัง อยากรวย อยากมีชื่อเสียง นี่คงเป็นคำถามในใจ ของคนที่เข้ามาเจอ
อยากบอกว่า จากการรักษา คนไข้เส้นเลือดขอดมา กว่า 11 ปี มีคนอีกมากที่ไม่รู้ว่า
เส้นเลือดขอด รักษาได้
ไม่รู้ว่าควรรักษา ปล่อยไว้นานเกินควร
ไม่รู้จะไปรักษาที่ไหน
ไม่รู้ว่าเค้ารักษากันยังไง
ฯลฯ
ผมอยากจะเปลี่ยนจากการตั้งรับ มาเป็นรุก อยากจะประชาสัมพันธ์ให้คนทั่วไปรู้ถึงการดูแล รักษาตัวจากโรคนี้ อยากจะให้ข้อมูลที่ตรงไปตรงมา ถูกต้องครบถ้วน ซึ่งจากที่ผมดูมา ยังไม่มีข้อมูลในภาษาไทยที่ชัดเจนครบถ้วนจริงๆ (ขอโทษ บางทีก็บิดเบือนเอาด้วยซ้ำ)
ถ้าเป็นภาษาอังกฤษ สำหรับผู้ที่อยากรู้และไม่รอภาคภาษาไทยของผม ผมแนะนำ ให้ดูของเมโยคลินิค เวปนี้นะครับ http://www.mayoclinic.com/health/varicose-veins/DS00256
หรือของใกล้ๆบ้านเรา ออสเตรเลีย ก็เวปนี้ http://www.phlebology.com.au/forms/selmenu.aspx?selmenu=5
หรือไปไกลหน่อย(ในอินเตอร์เน็ต ไม่มีปัญหาอยู่แล้ว)ของอเมริกาก็เวปนี้เลยhttp://www.phlebology.org/patientinfo/causes.html เวปเหล่านี้คือข้อมูลของจริงที่ท่านอยากรู้เกี่ยวกับเส้นเลือดขอด

เส้นเลือดขอดรักษาได้

ผมเป็นหมอศัลย์ ทั่วไป(รักษาโรคโดยการผ่าตัดเป็นหลัก) เรียนจบแพทย์จาก รพ.ศิริราช ปี 2526 รุ่น88..เท่ากับผมเป็นหมอมา 26 ปีแล้ว ผ่านการเป็น แพทย์ ใช้ทุนโดยทั่วไปเค้าใช้กัน 2ปี ผมทำงานอยู่โรงพยาบาลอำเภอ ซะ 5ปี จึงได้มาเรียน เฉพาะทาง ด้าน ศัลยกรรม อีก 3 ปี ผมจบเฉพาะทาง ศัลยกรรมทั่วไปจากจุฬาฯ ปี 2535 ทำงานเป็นหมอศัลย์ที่รพ.ระยองอยู่..4..ปี จนถูกโน้มน้าวให้มารักษาเส้นเลือดขอดอย่างเดียว ตอนนั้นผมก็ รู้สึกไม่ค่อยชอบเท่าไร ก็ผมทำผ่าตัดได้ตั้งมากมาย แล้วจะมาให้ผมทำแต่เส้นเลือดขอด อย่างเดียว มันคล้ายกับทำให้ความภาคภูมิใจในตัวเองน้อยลง เอาละแต่นี่ 11 ปีมาแล้วครับ ผมรักษาเส้นเลือดขอดอย่างเดียวมา 11 ปีแล้ว
ผมเป็นหมอรักษา เส้นเลือดขอด จริงๆแล้วผมรักการเป็นช่าง ซ่อมโน่นทำนี่เรื่อยไป ผมชอบ ซ่อมแซม สิ่งต่าง ๆ ก็รวมถึง คน ด้วยครับ แต่ผมไม่เสียดายหรอกครับ ที่ไม่ได้ทำการรักษาคนไข้ด้านอื่นๆมา สิบกว่าปี ผมเลือกที่จะ รักษาอวัยวะเพียงอย่างเดียว คือ เส้นเลือดโดยเฉพาะ เส้นเลือดดำ (ที่ขอด) เท่านั้น ครับ ก็อาจคล้ายๆกับ หมอบางคนเลือกที่จะ รักษา อวัยวะบางอย่าง เช่นหมอ ตา และมีอีกหลายหมอ เช่น หมอหัวใจ หมอโรคไต หมอสมอง หมอกระดูกและข้อข้อ เป็นต้น ซึ่งมีหลักสูตรการเรียนที่ชัดเจน แต่ไม่มีหลักสูตรการสอนเฉพาะเรื่องเส้นเลือดขอด เพียงอย่างเดียว ในเมืองไทย นะครับ ปัจจุบันก็ยังไม่มี การรักษาเส้นเลือดขอดนี้ อยู่ในหลักสูตร สั้น ๆ ใช้เวลาเพียงไม่กี่ ชั่วโมง ในวงการแพทย์เมืองไทย ไม่ค่อยให้ความสำคัญมาก เรียกว่าแทบจะไม่มีใครมองเลยก็ว่าได้ ผมวิเคราะห์เอาว่าน่าจะเป็นเพราะ อวัยวะในร่างกายเรามันมีมากมาย ที่สำคัญมากกว่า แม้กระทั่งเรื่อง เส้นเลือด ก็ให้ความสำคัญ ในเรื่องการรักษาประเด็นอื่นเช่นทำบายพาสเส้นเลือดแดงซึ่งสำคัญกว่าเพราะส่งเลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆของร่างกาย
ผมรักษาเส้นเลือดขอด มากว่า 11 ปี เนื่องจากวิสัยทัศน์ของ เจ้านายผม ซึ่งท่านมองว่า ที่เมืองไทยไม่มีมีผู้เชี่ยวชาญที่ รักษาเส้นเลือดขอด อย่างจริงจัง เลย และไม่มีศูนย์รักษาเส้นเลือดขอด (ในขณะนั้น) อย่างครบวงจร ทั้งๆที่ โรคนี้มีคนเป็นกันมากพอสมควร(แต่น้อยกว่าฝรั่งนะครับ) แต่ไม่มีหมอที่จะเป็นผู้เชี่ยวชาญรักษาเหมือนโรคอื่น ท่านมาเกลี้ยกล่อมผมอยู่ นาน ละครับ ตอนนั้นผมก็คิดเหมือนคนอื่น ๆ หมอผ่าตัดควรจะได้ผ่าตัดรักษาอะไรที่มันน่าฟังแล้วมีความสำคัญกับชีวิตมากกว่า ที่มารักษาเส้นเลือดขอด ที่ดูเหมือนไม่มีความหมายอะไรมากกับชีวิต เอาละผมยอมเชื่อท่านผู้นำ ยินยอมไปเรียนรู้ และดูงานเกี่ยวกับการรักษาเส้นเลือดขอด จากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญในต่างประเทศ เพื่อศึกษาแนวทางการรักษา และเทคโนโลยีต่าง ๆ และนำมาใช้ ในเมืองไทย จนถึงปัจจุบันนี้นับเป็นปีที่ 11 แล้ว ผมคิดว่าในระดับประเทศ ผมน่าจะเป็นหมอที่รักษาเส้นเลือดขอด ที่มีประสบการณ์ตรงด้านนี้มากที่สุด คนหนึ่ง ถ้าเอาความยาวของเส้นเลือดทั้งหมดที่ผมได้ผ่าตัด หรือทำเลเซอร์หรือฉีดยารักษาไป มาวางต่อกัน ก็คงจะยาวพอดูทีเดียว
เส้นเลือดขอดรักษาแล้วไม่หายขาด เดี๋ยวก็เป็นอีกไม่ต้องทำอะไรหรอก” มีบุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุขจำนวนมากที่มีความเชื่อแบบนี้ และให้คำแนะนำคนไข้แบบนี้ เมื่อ 11 ปีก่อนผมก็คิดแบบนี้ มันไม่ถูกต้องครับ การที่เราแนะนำคนไข้ในลักษณะเช่นนี้ทำให้คนไข้เหล่านั้นเสียโอกาสไปหลายอย่าง
เส้นเลือดขอดสามารถรักษาให้ดีขึ้นได้(แม้ว่าไม่สามารถการันตีว่าหายขาด แต่ก็ไม่ใช่ว่าจะต้องเป็นแล้วเป็นอีก) และควรจะให้การรักษามากกว่าที่จะปล่อยจนกระทั่งมีอาการที่รุนแรงอย่างอื่น ถ้าคนไข้ได้รับการวินิจฉัยอย่างครบถ้วน และถูกต้องจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ หรือแพทย์ที่มีประสบการณ์มากพอ( โดยทั่ว ๆไปคนไข้มักจะได้รับการวินิจฉัยไม่ครบ และ ประเด็นสำคัญถูกมองข้ามไป ) ทำให้คนไข้เสียโอกาสที่จะได้รับการรักษาตั้งแต่ต้น หรือได้รับการรักษาที่ต้นเหตุ
การได้รับการรักษาที่ต้นเหตุสามารถ ทำให้หายขาดได้ หรือถ้าจะกลับเป็นซ้ำก็ใช้เวลาอีก หลายปี หรือถ้าจะเป็นอีกก็เกิดในตำแหน่งอื่น ก็เส้นเลือดของเรามีความยาวตั้งหลายเมตร นี่ครับ ถ้าเส้นเลือดขอดได้รับการดูแลรักษาตั้งแต่ต้น ตอนที่เป็นน้อย ๆ จะรักษาง่ายมาก และคนไข้ก็สามารถดูแลตัวเองหลังการรักษาเพื่อไม่ต้อง เกิดเส้นเลือดขอดที่ตำแหน่งอื่นอีก
โดยสรุปผมจะบอกว่า เส้นเลือดขอดรักษาให้หายได้มารักษากันเถอะครับ อย่ารอ จน ปวด หรือมีอาการมากเช่นเป็นแผล มีเลือดออก หรือเห็นเป็นเส้นปูดโปนไม่น่าดู

เมื่อไรจะรู้ว่าเป็นเส้นเลือดขอด
ใช้การมองดู เรามองเห็นเส้นเลือดด้วยตาเปล่าทุกคนใช่มั๊ยครับ แต่เส้นเลือดที่เรามองเห็นว่าจะเป็นเส้นเลือดขอดนั้น จะมีลักษณะที่เฉพาะบางอย่าง เช่น เส้นเลือดขอดจะพบบ่อยที่ขามากกว่าที่อื่น ก็ลองดูเส้นเลือดที่ขาดูว่าจะเป็นเส้นเลือดขอดหรือไม่ คือเส้นเลือดจะมีลักษณะคดเคี้ยว แตกแขนงเป็นร่างแห เป็นดาว เป็นกระจุกๆ ซึ่งต่างจากเส้นเลือดปกติที่อาจโค้งได้แต่จะไม่คดไปมา ผมจะแบ่งเส้นเลือดขอดที่ขาที่เรามองเห็นง่ายๆ เป็น 3 ขนาด คือ เล็ก กลาง ใหญ่
เล็ก ประมาณเท่าเส้นด้าย หรือเอ็นตกปลา บางทีพัวพันเหมือนใยแมงมุม ฝรั่งเรียก Spider vein วัดขนาดก็ประมาณ 1-2 มิลลิเมตร
กลาง ขนาดเท่าไส้ดินสอ ประมาณ 2-3 มิลลิเมตร
ใหญ่ ใหญ่กว่าไส้ดินสอขึ้นไป ถือว่าขนาดใหญ่ มักพบมีการโป่งนูนออกมาด้วย แต่ใช่ว่าคนที่มีเส้นเลือดโป่งนูนทุกรายจะเป็นเส้นเลือดขอด คนที่แข็งแรงเราจะเห็นเส้นเลือดดำนูนขึ้นมาที่แขน ขา แต่ไม่ได้เป็นเส้นเลือดขอดนะครับ แล้วจะบอกได้อย่างไรว่าเป็นเส้นเลือดขอด อันนี้ต้องไปให้หมอช่วยดู แต่หมอจะรู้ได้อย่างไร หมอต้องใช้อุปกรณ์ช่วยตรวจก่อนวินิจฉัยและให้การรักษา จะดูด้วยตาอย่างเดียวไม่ได้ ขอย้ำ จะดูด้วยตาอย่างเดียวไม่ได้ หมอต้องใช้เครื่องช่วยตรวจประเภท ตรวจด้วยคลื่นเสียง (Ultrasound ) แบบที่ใช้ตรวจดูทารกในครรภ์เวลาไปฝากท้อง แต่ อัลตราซาวน์ ชนิดนี้ใช้ดูการไหลเวียนของเลือดในเส้นเลือด ซึ่งมี 2 ชนิดคือ ชนิดเล็ก ถือไปมาได้ ใช้ง่าย ใช้ได้บ่อยๆ ไม่มีค่าใช้จ่าย หรือถ้าคิดก็น่าจะถูกมากเพราะไม่มีต้นทุนอะไร หมอที่จะรักษาเส้นเลือดขอดทุกคนควรจะใช้ ถ้าหมอที่ตรวจไม่ใช้ให้คิดไว้ก่อนว่าโอกาสวินิจฉัยไม่ครบยังมีอยู่ หรือไม่ใช่แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านเส้นเลือดขอดจริง อัลตราซาวน์ชนิดที่ 2 ที่แพทย์ต้องใช้ควบคู่กันคือ แบบตั้งพื้น อันนี้เครื่องใหญ่ ปัจจุบันมีแบบโน๊ตบุ้ค ด้วยสะดวกขึ้นแต่ความละเอียดสู้แบบตั้งพื้นไม่ได้ แพทย์ที่จะวินิจฉัยและรักษาเส้นเลือดขอดได้ จำเป็นต้องมีอุปกรณ์ช่วยตรวจทั้ง 2 ชนิดนี้ครับ เพราะจะทำให้สามารถรักษาได้ที่ต้นเหตุ
ปัจจุบันมีคลินิกจำนวนมากโฆษณาว่ารักษาเส้นเลือดขอด แต่จริง ๆแล้วแค่ เป็นเพียงการฉีดยา หรือเลเซอร์รักษาเส้นเลือดขอดขนาดเล็กให้ หายไปได้ถ้าคนไข้เป็นเส้นเลือดขอดขนาดใหญ่ที่มองจากภายนอกไม่เห็น จะเป็นซ้ำได้ภายใน 6เดือน ถึง 1 ปี ซึ่งเป็นข้อเสียที่คนไข้มักพูดกันว่ารักษาไม่หายขาด ที่จริงแล้วถ้ารักษาที่เส้นเลือดขอดใหญ่ที่เป็นต้นตอของเส้นเลือดขอดเล็กก็จะสามารถหายได้นานครับ นี่แหละที่บอกว่า ถ้าวินิจฉัยไม่ครบทำให้คนไข้เสียโอกาสในการรักษาได้
ข้อแนะนำคืออย่าเพิ่งยอมรับการรักษาถ้ายังไม่ได้รับการตรวจอย่างครบถ้วนตามที่แนะนำนะครับ ค่าใช้จ่ายในการวินิจฉัยนับว่าถูกมาก น่าจะมีเพียงค่าแพทย์ที่ตรวจหรือค่าการปรึกษา และค่าการใช้เครื่อง อัลตราซาวน์(เครื่องใหญ่)ถ้ามี โดยปกติแล้วผมก็ให้คำปรึกษาฟรีครับ ถ้ามีการใช้ อัลตราซาว์นคนไข้ก็เสียค่าอัลตราซาวน์ ตามราคาของแต่ละรพ.